martes, 31 de marzo de 2009

Otra de mis escritoras favoritas

Aquí cuelgo este escrito de Almudena Grandes para que cada uno piense lo que quiera... apareció el 23 de marzo en el periódico El País.

Ese niño que gatea junto a un lince en la campaña promovida por la Conferencia Episcopal contra la reforma de la ley del aborto no lleva encima una etiqueta de especie protegida, y es lógico, porque no sabemos nada de él. Si no hubiera sido engendrado mediante una cópula natural y proviniese, por ejemplo, de un proceso de selección de embriones destinado a salvarle la vida a un hermano o hermana mayor que él, y que gracias a eso estuviera corriendo por ahí, la Iglesia católica no habría sido partidaria de proteger su nacimiento. Tampoco sabemos en qué clase de hombre va a convertirse ese niño. Porque si de mayor se sintiera atraído sexualmente por otros hombres y viviera en países como Irán, donde esa opción es un delito castigado con la muerte, la Iglesia católica, que a través del Vaticano votó en la ONU contra la despenalización de la homosexualidad, tampoco movería un dedo por evitar su ejecución. Lo que sí sabemos es que ese niño tiene la suerte de ser blanco y, probablemente, español. Porque si fuera negro y viviera en África, donde el sida mata a millones de personas cada año, correría el riesgo de crecer en un país que aplicara la doctrina de Benedicto XVI, que acaba de declarar en Camerún que el preservativo, lejos de ser eficaz contra el sida, llega a agravar la enfermedad. Y sólo podría escoger entre la castidad y la muerte. Me gustaría conocer la opinión de los científicos que apoyan la campaña de los obispos acerca de esa condena del preservativo, que salva a diario del sida a millones de occidentales blancos y bien informados. Después de semejante irresponsabilidad, que Martínez Camino, portavoz de una institución capaz de producir, por otra parte, dogmas como la Inmaculada Concepción de la Virgen María, afirme que la tolerancia social del aborto es "la peor patología de la razón", me parece un puro delirio.

Frases para practicar oraciones subordinadas de relativo

Aquí teneis ejemplos para practicar la oración de relativo.

ORACIONES DE RELATIVO

- Difficillimum omnium fuit id bellum (quod populus romanus contra Carthaginienses acerrimos hostes gessit).
- Augustus, cuius fama magna fuit, electus est dictator perpetuus.
- Belgae sunt proximi Germanis, qui trans Rhenum incolunt.
- Sum quod eris, fuit quod es. (Epitafio)
- Bonus est amicus qui a me periculis servavit.
- Video amicum quem ego a periculis amovebo.
- Agnoscebas filios reginae, a qua meus pater liberavit.
- Venio cum duobus amicis, quorum virtus me a periculis servavit.
- Bis miser est qui ante felix fuit.
- Diligens agrícola serit arbores, quarum fructus ipse numquam aspiciet.
- Civitas popularis est illa, in qua omnia in populo sunt.
- Homines id, quod volunt, libenter credunt.
- Nullus dolor est quem non longuinquitas temporis minuat.
- Clementes simus erga eos a quibus iniurias accepimus.
- Homo, cuius filius sum, meus pater est.
- Phidias Minervae simulacrum fecit, quo ornavit templum deae.
- Ille dolet vere qui sine teste dolet.
- Hic puer idem est, de quo tibi dixi.
- Scipio cum litteris eum, quas Micipsae redderet, dimisit.
- Mihi gratior est is, qui verum dicit, qua mis, cuius verbe dulcia sed infida sunt.
- Navis, quae in flumine magna est, in mari parvula est.
- Is, qui non propulsat iniuriam, improbe facit.
- Multos timere debet, quem multi timent.
- Levis est Fortuna, cito reposcit quod dedit.
- Bis vincit, qui se vincit in victoria.
- Inopi beneficium bis dat, qui dat (id) celeriter.
- Peccatum extenuat, qui celeriter corrigit.
- Ille dolet vere, qui sine teste dolet.
- Solidissima corporis pars est (ea), quam frequens usus agitavit.

Frases de comparativo y superlativos

Si necesitais practicar el análisis de los comparativos y superlativos en las oraciones, aquí teneis algunos ejemplos.

FRASES DE COMPARATIVOS
1. Petrus melior quam Antonius est.
2. Porta urbis latior est quam iunua.
3. Vilius argentum est auro, virtutibus aurum.
4. Nullum malum gravius est quam bellum civile.
5. In libero populo imperia legume potentiora sunt quam imperia hominum.
6. Melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria.
7. Saepe remedium malo peius est.
8. Vergilius poeta tam clarus est quam Homerus.
9. Nihil est in homine divinus ratione.
10. Platonis oratio melle dulcior erat.
11. Consilia minus utilia sunt quam exempla.
12. Peior odio est amoris simulatio.
13. Melior est canis vivus leone mortuo.
14. Meliores, prudentiores, constantiores nos tempus fecit.
15. Hasdrubal tam fortis fuit quam Hannibal nec minus audax.
16. Hispania maior est Italia, sed minor Gallia.
17. Virtus magis necessaria est quam doctrina.
18. In periculis acriora consilia sunt salutariora.
19. Libertas est mihi tam dulcis quam vita.
20. Vita est mihi minus cara quam libertas.
21. Patria mihi vita multo est carior.

FRASES DE SUPERLATIVO
1. Petrus est altissimus puerorum.
2. Hieme dies brevissimi sunt, aestate longissimi.
3. Omnium gallorum fortissimo sunt belgae.
4. Saturnus, saevissimus inter patres, filos suos vorabat.
5. Ex omnibus floribus pulcherrima rosa est.
6. Romae plurima aedifica pulcherrima erant.
7. Peiora sunt tecta odia quam apertissima inimicitia.
8. E minima causa saepe maxima res eveniunt.
9. Mens hominis omnium rerum celerrima est.
10. Somnus est morti simillimus.
11. Cicero acerrimus defensor libertatis fuit.
12. Scientia est hominibus maxime necessaria.
13. Hoc consilium maxime utile, sed minime honestum est.
14. Ex omnibus gallis fortissimi et bellicosissimi sunt belgae.
15. Apud Helvetios longe nobilissimus et ditissimus fuit Orgetorix.
16. Pulcherrima carmina scripsit Horatius.
17. Pauperrimos miserrimosque homines, humillimo loco natos, in difficillimis asperrimisque rebus saepe videmus.
18. Usus, magister maxime egregius, multa docet.
19. In maxima fortuna minima licentia est.
20. Difficillimum omnium fuit id bellum (quod populus romanus contra Carthaginienses acerrimos hostes gessit).
21. Pacis nomen dulcissimum et pulcherrimum est.
22. Romae aedifica pulcherrima erant.

Oración de relativo

Aquí teneis la teoría de las oraciones subordinadas adjetivas o de relativo, con todas la claves para su análisis y traducción.
LA ORACIÓN DE RELATIVO

La oración de relativo funciona igual que un adjetivo: califica o explica, determina a su antecedente. Aportaremos aquí las claves para identificar la oración de relativo:

1º- Aparece introducida por el PRONOMBRE RELATIVO qui, quae, quod
ADVERBIO RELATIVO ubi, quo, qua, unde

2º El verbo aparece en el modo INDICATIVO (salvo atracción modal).

3º El antecedente es un NOMBRE o PRONOMBRE que aparece en la oración principal y que concierta con el pronombre de relativo en:
GÉNERO
NÚMERO
Y NO en CASO

4º El pronombre de relativo tiene FUNCIÓN SINTÁCTICA dentro de su propia oración.

Frases para practicar valores de las conjunciones UT y CUM

ORACIONES DE CUM
1- Cum in Galliam Caesar venit.
2- Cum hoc dixisti.
3- Cum saepe multa memini.
4- Cum is, tribunis plebis, capital odio a Q. Pompeio dissideret.
5- Cum in eam ipsam mentionem incidisset.
6- Pater mecum veniet.
7- Utilitas saepe cum honestate certat.
8- Facile omnes, cum valemus, recta consilia aegrotis damus.
9- Romulus eiusque socii, cum uxores non haberent, mulieres Sabinas rapere statuerunt.
10- Cum Romani urbis muros ariete oppugnavissent, hostes urbem deseruerunt.

ORACIONES DE UT
1- Ut tum ad senem senex de senectute, sic hoc libro ad amicum amicissimus scripsi .
2- Ut solebat, ut adsolet.
3- Ut a Fannio dictum est.
4- Volo ut me respondeas.
5- Mihi pecuniam da, ut librum emam.
6- Ut alia omittam.
7- Ut prodessem multis rogatu tuo.
8- Ut desint vires tamen laudanda est voluntas.
9- Quis tam demens est ut sua voluntate maereat?
10- Ut Hostius cecidit, confestim romana inclinatur acies.
11- Epicurus discipulos hortabatur ut amicitiam omnibus rebus humanis anteponerent.
12- Pompeius suis praedixerat, ut Caesaris impetum exciperent.
13- Milites pugnant, ut suam patriam defendant.

Cuadro con valores de UT y CUM

En este cuadro he recogido de manera sistemática los valores de las conjunciones UT y CUM, esperando que así os sea más fácil su estudio.
VALORES DE UT

MODO VALOR TRADUCCIÓN
INDICATIVO TEMPORAL CUANDO
COMPARATIVO (ita, sic, adeo) COMO

SUBJUNTIVO COMPLETIVO QUE
FINAL PARA + INFINIT. / PARA QUE + SUBJ.
CONCESIVO (tamen, attamen) AUNQUE
CONSECUTIVO (ita, sic, adeo) QUE / DE MODO QUE

VALORES DE CUM

MODO VALOR TRADUCCIÓN
INDICATIVO TEMPORAL CUANDO
SUBJUNTIVO TEMPORAL – CAUSAL (C.N.H.) COMO + SUBJ.
Pret. Imperf. GERUNDIO simple
Plusc. GERUNDIO compuesto
CAUSAL PORQUE / PUESTO QUE
CONCESIVO (tamen, attamen, nihilo minus) AUNQUE

Frases simples para prácticar

Aquí encontrarás unas frases, que he ido encontrando en diferentes libros de textos para que puedas practicar analizando y traduciendo. ¡Ánimo!
PRIMERA DECLINACIÓN

1. Puellam amo; reginam amas; puella nautam amat; puellas amamus; nautas amatis; puella nautas amat.
2. Stellas spectamus.
3. Vitam amamus.
4. Puellas laudamus.
5. Puella dominam amat.
6. Nautae stellas spectant, nam stellae viam monstrant.
7. Puella aram ornat.
8. Puella columbas amat.
9. Aquilae columbas fugant.
10. Victoriam nuntiatis.
11. Poetae Minervam deam laudant.
12. Procellae terras vastant.
13. Incolae patriam liberant et servant.
14. Fortuna agricolas iuvat.
15. Columbae aquam potant.
16. Agricola arat, orat et laborat.
17. Aquila volat atque praedam captat.
18. Rosae puellas ornant.
19. Filiam dominae videmus.
20. Puellae nautas rosis coronant atque nautis rosas dant.
21. Aquila alis volat.
22. Agricolae nautas sagittis vulnerant ac fugant.
23. Agrícolae terram arant et saepe casis habitant.
24. Incolae patriam avaritia delent.
25. Puellae insularum incolis sagittas praebent; insularum incolae nautas sagittis necant atque insulas servant; Fortuna incolas saepe iuvat; incolae victoriam obtinent atque puellis victoriam laetitia magna nuntiant.
26. Nautae hastis pugnant agricolasque terrent, nam agricolae nautas timent.
27. Bona sum; puella, bona es; regina bona est; bonae sumus; Puellas, boenae estis; Puellas bonae sunt.
28. Silva densa et aspera est. Per silva ferae errant, nam incolae silvarum ferae sunt. In silvis enim ferae habitant.
29. Stella alba nautas viam monstrat. Nautae albam stellam spectant. Incolae insularum spectant quoque stellarum flammas, nam stellae natura flammeae sunt.
30. Musae poetis famam et gloriam dant.
31. Historia est vita memoriae, magistra vitae.
32. Verae amicitiae aeternae sunt et erunt.
33. Ibi semper est victoria ubi concordia est.
34. Divitiae saepe discordiarum causa sunt et fuerunt. Avaritiam atque superbiam non amamus atque veram gloriam non pecunia aut divitiis, sed doctrina atque sapientia paramus. Nam divitiarum et formae gloria parum firma semper fuit atque discordiam saepe creat. Discordiae enim simper fuerunt multarum miserarum causa.
35. Veram amicitiam in adversa fortuna videmus.
36. Iniurias fortunae patientia superamus.
37. Agricolae frumenta secum servant.

SEGUNDA DECLINACIÓN )
1. Veros amicos in adversa fortuna videbamus.
2. Servus rivi aqua hortum rigabat.
3. Romanorum socii gladiis barbaros fugabant.
4. Ventus horti muros vastabat et altae mali ramos agitabat.
5. Ludus discipulorum animos delectabat.
6. Alta populus et lata fagus gratam umbram asino et equo agricolae dabant; populi altae fluvii ripas saepe ornant.
7. Scopulos periti nautae vitabant.
8. Agricola tauros in campis domabat, nam agricolae tauris campos arant.
9. Caesar socer Pompeii erat, set socer generum non amabat.
10. Magister pigros pueros non laudat, sed impigris pueris libros pulchros dat; diligentiam puerorum magister semper amat, nam pueri impigri boni sunt.
11. Miser puer oculos nigros habebat.
12. Piger agricola numquam agrum frugiferum colit.
13. Hispania liberorum virorum patria est.
14. Bonus agricola vir bonus est, agros frugiferos arat, pulchras malos et bonas piros colit.
15. Virorum improborum vita misera est.
16. Aegyptus in Europa non est, sed in Africa est. Nilus fluvius in Aegypto est. Nilus fluvius magnus est. Nilus et Rhenus magni fluvii sunt. Danubius quoque magnus fluvius est.
17. Agnus lupum timet, nam lupus agnum devorat; aquila lupo agnum eripuit; lupi audacia magna est; lupi agnos vorant; viri lupos fugant; in silvis lupis plenis eramus atque luporum vestigia videbamus; agni lupos fugiunt; lupi praeda agnus saepe est.
18. Studio imperii Romani magna bella gesserunt. In bello secum arma telaque portabant; galeae et loricae et scuta erant arma; pila, hastae et gladii erant tela. In proeliis pila iaciebant, deinde gladiis scutisque pugnabant.
19. Romani magna et pulchra templa aedificaverunt; templa auro et argento ornaverunt atque deis magna dona portabant; in templis magna simulacra deorum sunt.
20. Nuntiavit fumus nobis incendium.
21. Vitia sunt animorum morbi.
22. Vinum nobis est donum Bacchi, oleum est magnum donum Minervae.
23. Eloquencia fundamentum sapientia vobis erit.
24. Agricolae frumenta secum servant.
25. Viri strenui magno proelio vincunt et tecta patria defendunt.
26. Toga apud Romanos, arma apud Germanos signum erant virorum.
27. Romanorum imperium a Romulo initium habet.
28. Metellus agros vastat, multa castella et oppida incendit.
29. Clare Vergili, magna est semperque erit apud posteros gloria tua.
30. Gaudia non remanent, sed fugitiva volant.
31. Romae no uni Deo, sed multis deis deabusque templa erant.
32. Divitiae multos viros in vitia praecipitant.
33. Libri antiquorum poetarum pleni sunt nobis bonorum exemplorum.
34. Parva scintilla magnum excitavit incendium.
35. Libri boni sunt multi magistri.
36. Viri impigri in agris vitam beatam agitabant et agros impigre aratro arabant colebantque. Beate enim vivunt agricolae, nam vita libera in latis agris semper liberis viris mire placet.
37. Veri amici non prava exempla, sed bona consilia dant.
38. Firma constantia, tranquillo animo, vitae dura mala superamus.
39. Vita mortuorum in memoria vivorum vivit.
40. Aliena vitia in oculis habemus, a tergo nostra (vitia).

TERCERA DECLINACIÓN
1. Milites ducem laudant, nam dux milites ad victoriam ducit. Milites magna virtute atque temeritate arietibus oppidum oppugnant.
2. Reges antiqui sacerdotes et iudices custodesque legum saepe erant.
3. Utilitas saepe cum honestate certat, at virtuti ducum confido.
4. Dux bello pacem parabat; ducis vox milites ad oppidum ducit, sed militum voces oppidi custodes excitant atque custodes oppidum strenue defendunt.
5. Celeritas virtusque saepe militibus victoriam dat.
6. Iudices, inter arma silent leges.
7. Claros viros antiquae civitates magna laude honorabant.
8. Milites deo Marti spolia dabant, anm deus Mars victoriam militibus concedebat.
9. Iustitia virtutum regina est.
10. Dei custodes urbis sunt.
11. Virtuti tuae confido.
12. Mala iuventus miseram senectutem gignit.
13. Voluptas est inimica virtuti.
14. Pax est tranquilla libertas.
15. Legum interpretes iudices sunt.
16. Civitates consules laudant, nam consules civitates servaverunt.
17. Fratres pares in amore esse debent.
18. Sidera caelum illustrant.
19. Pastor pecora pascit.
20. Pastores Romani uxores non habebant, sed mulieres vicinarum civitatum rapuerunt.
21. Voluptates nostro corpori nocent.
22. Crudelitatis mater est avaritia.
23. Veritas temporis filia est.
24. Naturae iura sacra sunt.
25. Antiquis temporibus veteres Romani paterna rura arabant; foedera servabant et verum decus in virtute ponebant, corpora operibus exercebant moresque maiorum colebant; iura populis dabant; milites in pectore vulnera pro patria habebant.
26. Sacerdotes taurorum capita floribus ornant.
27. Pecora timent frigora nam frigora pecoribus saepe nocent.
28. Fortitudo est dolorum laborum contemptio.
29. Morum dissimilitudo dissociat amicitias.
30. Homo locum ornat, non hominem locus.
31. In pace leo, in proelio cervus est.
32. Duces legiones ducunt et legiones ducibus oboediunt.
33. Homo hominis saepe lupus est.
34. Praenomine, nomine et cognomine Romani pueros nominabant; Caesaris praenomen Caius erat, nomen Iulius, cognomen Caesar.

- Temas en vocal
1. Pastor oves in vallibus pascit. Oves timidam indolem habent. Ovium cibus herba est. Pastor autem cani suo panem dat, nam canis herbam non pascit.
2. In campis latis multi colles sunt. Collis mons parvus est. Post campum alti montes surgunt. Inter montes valles sunt.
3. Oves saepe in montibus sunt, nam pastores oves in montes agunt. Saepe etiam oves pastor in collem agit et oves in colle cum pastore manent; nocte pastores oves in ovile agunt.
4. Ovium color albus est, montium color viridis est. Cum caelum sine nubibus est caeli color est caeruleus. Tunc apes dulcia mella in floribus colligunt et altitudo montium pulchritudoque vallium pastorem delectant.
5. Sol lucet, nam nulla nubes ante solem est. Pastor nullam nubem in caleo videt et cum cane et ovibus in valle sedet. Enumerat miles vulnera, pastor oves.
6. Cum sol ardet, pastor ovium agmen e vallibus in montes agit, aut in arborum umbra sedet, nam arbores pastoribus et canibus et ovibus gratam umbram praebent.
7. Pastor in arboris umbra placide dormit, sed canis arrectis auribus oves custodit, nam saepe lupus prope oves venit.
8. Canis est quoque in aedibus atque aedes a furibus defendit furesque dentibus petit. Itaque “ceve canem” in aedibus legimus.
9. Deus creavit maria et flumina, valles collesque, nubes et imbres, pisces marium atque caeli aves; imbres flumina et amnes augere solent; retia pisces timent, nam retia pisces captant; mrium litora videmus, nam maris litora proxima sunt; multae naves in litora veniunt; multi cives in litore sunt.
10. Tempus delet urbium moenia, hominum stirpem, at nomina illustrium hominum delere non potest.
- Temas mixtos
1. In insula erat fons aquae dulcis.
2. “Arces” sunt partes urbis excelsae atque munitae.
3. Omnes urbis pontes refecit, nam maxima pontium pars tempestate interrupta erat.
4. Oratio interpres mentis est.
5. In Numa rege multae bonae artes erant.
6. Mater gantium et urbium domina Roma fuit.
7. Fons omnium fraudium avaritia est.
 Adjetivos de la tercera
1. Breve tempus erit.
2. Milites audaces fortiter pugnant.
3. Homo brevi corpore est.
4. Vir insignis virtutis magnaeque scientiae.
5. Homo loquax fictas fabulas imprudenti ore narrabat.
6. Proelium atrox et anceps erit.
7. Donec eris felix, multos numerabis (contarás) amicos; si tempora erunt nubila, solus eris.
8. Cum populo potenti pugnabamus.
9. Si pugnamus tenaci virtute, victoria erit nostra.
10. Audaces fortuna iuvat.
11. Grave conscientiae pondus est.
12. Gravia onera semper erunt paupertas et senectus.
13. Difficilis est diuturna simulatio virtutis.
14. Omni aetate mors est communis.
15. Mors honesta saepe vitam quoque turpem ornat.
16. Sub dulci melle impia venena latent.
17. Homo locuples et potens multos amicos habet.
18. Virorum sapientium consilia utilia sunt.
19. Homo est participes rationis et cogitationis, at ferae rationis et orationis expertes sunt.
20. Vita divitum hominum multas voluptates habet; vita autem pauperum multos dolores; sed post mortem, pauperes et divites pares erunt.
21. Somnia falacia saepe sunt.
22. In veteribus temporibus ingentia animalia in terris erant.
23. Divitias sapientes contemnunt.
24. Sanctum est omne vetus poema. Vulgus laudat veteres poetas.
25. Numquam est fidelis cum potente societas.
26. Furentium certa indicia sunt; audax et minax vultus, tristis frons.
27. Repentinis morbis acria et celeria remedia medici adhibent.
28. Patria est communis omnium parens.